สุธาสินี เลิศวัชระสารกุล

          แม้ใครๆ จะมองว่าวัฒนธรรมร้านหนังสืออิสระในไทยจะไม่เคยแข็งแรงและไม่ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานรัฐเท่าที่ควร ยังไม่นับว่าในความไม่แข็งแรงและในจำนวนอันน้อยแสนน้อยของร้านหนังสืออิสระเหล่านั้นก็กระจุกตัวอยู่ในเมืองหลวง เมืองใหญ่ๆ หรือเมืองท่องเที่ยวเพียงไม่กี่เมือง แต่ ‘บาฟ’ ภาณุ มณีวัฒนกุล นักเขียนสารคดี และช่างภาพที่เคยมีผลงานหนังสือรวมเล่มขายดีและภาพถ่ายสารคดีชีวิตต่างแดนไว้มากมายกลับท้าทายความเชื่อนั้น           หลังจากตัดสินใจหยุดพักจากการเดินทางเพื่อเขียนหนังสือด้วยเงื่อนไขบางประการ ภาณุ ตัดสินใจเปิดร้านหนังสือเล็กๆ และแกลเลอรีในเมืองที่เล็กกว่าอย่างหัวหินจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ในชื่อร้าน Rhythm and Books ก่อนจะย้ายมาเปิดที่ปราณบุรี ร้านหนังสือ Rhythm and Books ของภาณุมีหนังสือเฉพาะทางที่ขายยากอย่างบทกวี หนังสือมือสองเก่าๆ ที่หายาก รวมทั้งหนังสือรวมภาพผลงานศิลปะต่างๆ ซึ่งขายยาก           ทั้งที่รู้ทั้งรู้ว่า ร้านหนังสือในเมืองเล็กๆ เป็นโมเดลที่ยากจะประสบความสำเร็จ เพราะแม้แต่ร้านใหญ่ในเมืองใหญ่บางแห่งยังเอาตัวแทบไม่รอด แต่ภาณุก็ยังยืนยันที่จะทำร้านหนังสือในเมืองที่ไม่ได้เป็นศูนย์กลางการอ่านต่อไป เพราะเขาเชื่อว่าเมืองหัวหินและปราณบุรี ที่เขาเลือกเป็นบ้านในยามใกล้เกษียณอายุ นั้นสามารถสร้างวัฒนธรรมการอ่านให้ค่อยเติบโตทีละนิดได้ แม้มันจะใช้เวลายาวนานสักเท่าไหร่ และไม่ว่ามันจะแลกมาด้วยอะไรก็ตาม…