วัฒนชัย วินิจจะกูล

จังหวัดพะเยาก็มีพื้นที่ปลูกกาแฟ ชาและกาแฟของพะเยาก็มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร แต่ไม่ค่อยมีใครรู้… เป็นที่มาของอีเวนต์กาแฟชื่อ Phayao Coffee & Tea Lovers ครั้งที่ 1 เมื่อปี 2563 และเพราะงานอีเวนต์นี้นี่เอง ที่ทำให้คนรุ่นใหม่จากหลากหลายสาขาอาชีพ ทั้งที่บางคนไม่เคยรู้จักกันมาก่อน แต่ทั้งหมดมีความชอบเหมือนกันอย่างหนึ่ง คือการทำกิจกรรม จึงได้มีโอกาสพบปะพูดคุยกัน ทำกิจกรรมร่วมกัน จนกระทั่งผูกพันรวมตัวกันเป็นกลุ่ม Phayao Lovers หลังจากอีเวนต์แรก พวกเขายังร่วมกันจัดงานสร้างสรรค์ที่ไม่เคยมีมาก่อนในจังหวัด จนเริ่มเป็นที่รู้จักและได้รับความไว้วางใจ ด้วยแนวทางสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมอย่างกว้างขวาง และค่อยๆ แก้ปัญหาอุปสรรคไปทีละเปลาะ ยิ่งทำให้คนกลุ่มนี้มั่นใจว่าเดินมาถูกทาง เพราะผลลัพธ์จากการจัดอีเวนต์ในพื้นที่สาธารณะ ไม่เพียงก่อให้เกิดผลประโยชน์ทางตรงกับชุมชน โดยเฉพาะเรื่องเศรษฐกิจหรือรายได้ แต่ยังมีผลพลอยได้ในเรื่องความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นของคนในชุมชน กลุ่ม Phayao Lovers เริ่มต้นมาจากอีเวนต์กาแฟ แต่ในวันนี้พวกเขากำลังขยายความสนใจไปยังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ที่เชื่อมโยงกับสินค้าชุมชนและวิถีวัฒนธรรมของพะเยา และอยากเห็นการพัฒนาพื้นที่สาธารณะกระจายไปทั่วทั้งเมืองทั้งจังหวัด…

จากจุดเริ่มต้นของคนที่สนใจเรื่องการละคร มองเห็นพลังของละครในฐานะเครื่องมือเพื่อการศึกษาและการเรียนรู้ รวมถึงศักยภาพของละครในการเปลี่ยนทัศนคติหรือฐานคิดเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลง วันนี้ ‘โตมร อภิวันทนากร’ ผู้ก่อตั้งกลุ่มมานีมานะ กำลังมีบทบาททำงานอย่างแข็งขันในการส่งเสริมพลังเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้ร่วมกันขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงระดับเมือง โครงการหาดใหญ่เมืองสำหรับทุกคน หรือ Hatyai Inclusive City เป็นพื้นที่ความคิด ความรู้ รวมถึงการส่งเสียงถึงคุณภาพชีวิตสาธารณะ ซึ่งริเริ่มขึ้นเพื่อให้คนที่ใช้ชีวิตในหาดใหญ่ตระหนักถึงความเป็นพลเมือง และเข้ามามีส่วนร่วมกับการพัฒนา ตลอดจนความจำเป็นที่เมืองควรจะมีแหล่งเรียนรู้และศูนย์การเรียนรู้ที่ตอบโจทย์ความหลากหลายและเข้าถึงได้ง่ายสำหรับคนทุกช่วงวัย นอกจากนั้น ในฐานะผู้เชี่ยวชาญโครงการริทัศน์ (RTUS – Rethink Urban Spaces) เขายังมีบทบาทดูแลและให้คำปรึกษากับ ‘กลุ่มเยาวชนริทัศน์หาดใหญ่’ เพื่อทำหน้าที่ส่งเสียงความต้องการของเยาวชนต่อผู้บริหารท้องถิ่น ผลักดันไอเดียสร้างสรรค์ของเยาวชนให้บูรณาการร่วมกับทิศทางการพัฒนาเทศบาลนครหาดใหญ่ และสร้างแผนปฏิบัติการพื้นที่การมีส่วนร่วมของเยาวชนต่อประเด็นสาธารณะเพื่อการพัฒนาเมือง อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้เยาวชนทำงานและเรียนรู้ร่วมกันข้ามจังหวัด และสนับสนุนให้เกิดนวัตกรรมการพัฒนาเชิงพื้นที่และเชิงดิจิทัล โครงการและความเคลื่อนไหวอย่างคึกคักเหล่านี้เอง มีส่วนอย่างยิ่งในการหนุนเสริมเติมเต็มแนวทาง Hatyai Learning City หรือ ‘หาดใหญ่เมืองแห่งการเรียนรู้’…

ลำพูน หรือ “หละปูน” เป็นเมืองเก่าแก่ที่สุดของภาคเหนือ อายุกว่า 1,400 ปี ในอดีตเคยมีความเจริญรุ่งเรืองอย่างสูง รู้จักกันในชื่อ ‘นครหริภุญไชย’ กล่าวกันว่านี่คือเมืองซึ่งถือเป็นอิฐก้อนแรกของการวางรากฐานความเจริญในด้านต่างๆ ให้กับเมืองอื่นของอาณาจักรล้านนาในเวลาต่อมา ปัจจุบัน ความเป็นเมืองแฝดที่อยู่ใกล้กับเมืองใหญ่อย่างเชียงใหม่ ทำให้การพัฒนาความเจริญ (รวมทั้งปัญหา) ถ่ายเทไปยังเชียงใหม่ คนหนุ่มสาวในลำพูนไหลออกไปแสวงหาโอกาสที่มีมากกว่านอกจังหวัด จนเหลือคนสูงวัยเป็นประชากรหลัก ครอบครัวเงียบเหงา เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ลำพูนเป็นจังหวัดที่มีอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จสูงเป็นอันดับหนึ่งของประเทศ ทั้งที่มีสิ่งแวดล้อมและโครงสร้างพื้นฐานค่อนข้างดี ขาดเพียงการเชื่อมโยงทรัพยากรและจุดแข็งของเมืองมาบูรณาการเข้ากับไอเดียสร้างสรรค์ ด้วยเหตุนี้เอง ไชยยง รัตนอังกูร และ อัญมณี มาตยาบุญ ซึ่งมีพื้นเพเป็นชาวลำพูนโดยกำเนิด จึงร่วมกันดัดแปลงร้านขายเครื่องเขียนเก่า ริมถนนหลังวัดพระธาตุหริภุญไชย เปิดเป็นร้านกาแฟชื่อ Temple House Lamphun เพื่อให้เป็นพื้นที่สร้างสรรค์บอกเล่าเรื่องราวที่น่าสนใจของเมือง ผ่านอาหาร เครื่องดื่ม งานดีไซน์…